Thuỷ Hử - Thi Nại Am

Về đời nhà Tống . Triết Tôn Hoàng Ðế làm vua cách với đời của vua Nhân Tôn Hoàng Ðế đã xa .
Giữa phủ Khai Phong, ở ngay Ðông Kinh, thuộc khu của thành Tuyên Vũ Quân nảy nòi một tên con nhà lông bông mất dạy, là dòng họ Cao bày hàng đứng vào thứ hai. Anh ta thuở nhỏ không chịu làm ăn, chỉ thích múa thương đánh gậy và đá cầu rất giỏi, bởi thế trong Kinh Sư gọi anh ta là Cao Cầu, đổi gọi Cao Nhị. Do chữ Cầu có chữ Mao là lông ở bên cạnh, sau phát tích khá lên, mới đổi chữ Cầu có chữ Nhân là người đứng cạnh. Anh chàng này lại giỏi thổi sáo , múa bộ, chơi bời nghịch ngợm đủ lối, mà còn học đòi thơ phú, võ vẽ sách vở, nhưng nói đến Nhân, Nghĩa, Lễ, Trí, Tín, hạnh trung lương, thì tuyệt nhiên không hiểu chút gì . Suốt ngày anh ta chỉ ở trong thành ngoài thành Ðông Kinh bám vào những tay du thủ du thực, đánh đu với một anh con trai Sinh Thiết Vương Viên Ngoại, để kiếm tiền tiêu xài, ở bợm với nhau. Bất đồ không bao lâu bị Viên Ngoại có đơn thưa kiện Cao Cầu trong phủ Khai Phong, quan phủ cho bắt Cao Cầu kết án đánh phạt 20 trượng, trục xuất ra khỏi Ðông Kinh, cấm nhân dân ở trong thành không ai được dung túng ở trong nhà.
Cao Cầu vô kế khả thi đành phải đi sang miền Hoài Tây, chạy vào bám ở một nơi sòng bạc của Liễu Ðại lang gần đó. Anh này nguyên tên là Liễu Thế Quyền, bình sinh chỉ quen biết những hạng bơ biếng phỉnh phờ, bao nhiều hạng dông dài bợm bãi đâu đâu, cũng đều chứa chấp hết thảy.
Cao Cầu tới đó được tới ba năm, nhân gặp khi Triết Tôn Thiên Tử đi lễ Nam Giao, cảm thấy mưa hoà gió thuận, gia ơn đại xá cho các tội tù, và Cao Cầu cũng dự vào hạng ấy.
Ðược tin ân xá, Cao Cầu nhân muốn trở về đông Kinh liền nói cho Liễu Thế Quyền hay. Liễu Thế Quyền vốn có người bà con, tên là Ðổng Trương Sĩ mở hàng thuốc sống ở phía cầu Kim Lương trong Ðông Kinh liền viết một phong thư và thu xếp ít tiền lộ phí giới thiệu cho Cao Cầu sang ở với Ðổng.
Cao Cầu được thư giới thiệu, lập tức từ giã Liễu Ðại Lang đeo khăn gói tìm lối quay về Ðông Kinh, thẳng đến cầu Kim Lương, kiếm hàng thuốc Bắc Ðổng Sinh, đưa thư trình diện.
Ðổng Trương Sĩ trông thấy Cao Cầu, lại thấy bức thư của Liễu Thế Quyền, trong bụng nghĩ thầm:
- Thằng cha Cao Cầu này, nhà ta dung sao được. Nếu phải hắn là người có chí hướng thành thực thì cũng có thể cho ở đây, quanh quẩn ra vào, kèm dạy cho mấy đứa nhỏ . Nhưng hắn lại là một tay du thủ du thực con nhà mất dạy, không một chút tín nghĩa gì, hơn nữa trước đây đã phạm tội phát phối, thì chứng cũ đã chừa sao được? Nay ta để luôn trong nhà, không khỏi con trẻ tập theo những thói vô loại, rồi đây biết làm sao kịp? Mà nếu không dung hắn ở đây, thì đối với Liễu Ðại Lang cũng hơi có điều bất tiện . Nhân thế phải làm ra bộ vui vẻ tươi cười, hãy lưu Cao Cầu ở lại trong nhà, và hằng ngày cung đốn rượu chè rất là tử tế. Cách 10 hôm sau, Ðổng Trương Sĩ chợt nghĩ được ra một kế liền sắm sửa quần áo mới, viết một phong thư rồi bảo Cao Cầu:
- Nhà đệ ở đây, như ánh sáng của con đom đóm, không thể soi rõ được người, chỉ sợ sau này lầm lỡ cho túc hạ, nay tôi xin tiến túc hạ sang chỗ quan Học Sĩ Tiểu Tô, sau này sẽ có đường xuất thân cho túc hạ, chẳng hay túc hạ nghĩa sao ?
Cao Cầu nghe nói mừng rỡ mà cảm tạ Trương Sĩ .
Trương Sĩ liền trao quần áo cho Cao Cầu mặc và sai người mang thư sang phủ Học Sĩ . Khi tới nơi môn lại vào báo cho Học Sĩ ra, sau khi trông thấy Cao Cầu, và đọc qua bức thư, Học Sĩ hiểu Cao Cầu là hạng người phù phiếm phỉnh phờ, liền nghĩ thầm:
- Nhà ta đây dung hạng này thế nào được? Chi bằng ta lưu chút nhân tình tiến cử anh ta sang phủ Phò Mã Vương Tấn Khanh, để làm người hầu thân tùy. Ông này vẫn thường gọi là Tiểu Vương Ðô Thái Uý , tất là ông ta ưa thích những hạng người này . Liền viết thư trả lời cho Ðổng Trương Sĩ , rồi lưu Cao Cầu ở trong phủ một đêm.
Sáng hôm sau viết một bức thư trình, sai một tên gia nhân mẫn cán đưa dẫn Cao Cầu sang phủ Tiểu Vương Ðô Thái Uý . Vị Thái úy này nguyên là chồng của bà chị Triết Tôn Hoàng Ðế, và là phò mã vua Thần Tôn khi trước vốn là người thích những bọn phong lưu phóng đãng xưa nay, khi nhận được thư Học Sĩ đưa Cao Cầu đến thì trong lòng lấy làm mừng rỡ liền viết thư trả lời quan Học Sĩ mà lưu Cao Cầu ở phủ, để cho hầu hạ trân trọng.
Từ đó Cao Cầu được Ðô Uý tin dùng, khi ăn ở lúc ra vào, chả khác chi người nhà thân mật vậy.
Một hôm gặp ngày sinh nhật Ðô Thái Uý, trong phủ bày đặt yến tiệc để mời Ðoan Vương sang dự tiệc.
Ðoan Vương là con trai thứ li vua Thần Tôn, là em vua Triết Tôn và là em vợ Ðô Thái Uý, hiện giữ chức Ðông Giá, bài hiệu là Cửu Thiên Vương, vốn là người thông minh tuấn tú am hiểu mọi cách chơi bời, những sự du nhàn, không gì là không thích, các ngón cầm, kỳ, thi, họa, ca vũ, thanh âm, cùng là ngón múa gậy, đá cầu là ngón chơi sở thích nhất cả.
Hôm đó Ðoan Vương sang dự tiệc ở phủ Ðô Thái Uý , khi rượu đã vài tuần rồi đứng dậy chạy vào thư viện để xem. Chợt trông thấy trên bàn sánh có một đôi sư tử chặn giấy làm bằng thứ ngọc dương chi rất là tinh xảo, liền cầm tay ngắm nghía hồi lâu mà luôn mồm khen ngợi.
Vương Ðô Uý thấy Ðoan Vương có ý ưa thích liền nói:
- Ở đây có một cái giá bút rồng bằng ngọc, cũng một người thợ ấy chế ra, để mai xin đem sang dâng ngài dùng.
Ðoan Vương mừng rỡ tạ ơn, rồi lại cùng nhau quay ra dự tiệc, mãi đến chiều tan tiệc mới lui về vương phủ.
Ngày hôm sau, Tiểu Vương Ðô Thái Úy, lấy đôi sư tử và cái giá bút rồng bằng ngọc, bỏ vào cái hộp nhỏ bằng vàng, lấy lụa bọc ngoài, và viết một phong thư sai Cao Cầu đưa sang vương phủ.
Cao Cầu vâng lệnh đem các lễ vật sang phủ Doan Vương.
Khi tới cổng, báo cho người canh cổng vào bẩm báo với Ðoan Vương.
Người canh cổng vào một lúc rồi chạy ra bảo Cao Cầu rằng:
- Có phải người bên phủ Phò Mã, thì cứ vào trong sân điện kia, ngài đương đánh cầu ở đấy.
Cao Cầu nghe nói, liền nhờ dẫn vào.
Khi tới sân điện, thấy Ðoan Vương đầu đội mũ sa, mình mặc áo long bào hoa tía lưng thắt đai văn vũ, tay eầm một bên áo xốc lên, chân đi đôi giày bít gót, thêu phượng bay bằng kim tuyến, cùng với năm bảy tiểu môn đá cầu, Cao Cầu thấy vậy đứng núp đằng sau đám hoàng môn mà không dám thò mặt ra.
Chợt khi ấy quả cầu ở trên không rơi xuống đất, Ðoan Vương đón không được, lại bắn đến bên cạnh Cao Cầu, chàng ta liều gan đá luôn một quả về cho Ðoan Vương .
Ðoan Vương thấy vậy lấy làm thích thú gọi đến gần mà hỏi là:
- Người ở đâu?
Cao Cầu quì xuống đất kêu rằng:
- Con là người bên phủ Ðô Thái Uý , sai đưa sang mấy bộ đồ ngọc, và bức thư sang đại vương.
Nói đoạn liền lấy thư đưa lên, Ðoan Vương xem xong mỉm cười ra dáng vui mừng, không kịp xem đến các đồ ngọc ngoạn, vội sai quân hầu đem cất đi, và lại hỏi luôn Cao Cầu rằng:
- Nhà người tên là gì ? Cũng biết đá cầu hay sao ?
Cao Cầu cung kính bẩm rằng:
- Con tên là Cao Cầu, thuở nhỏ cũng có học đôi chút.
Ðoan Vương cười mà bảo rằng:
- Nếu vậy ngươi thử đá chơi với ta một chút xem sao?
- Con đâu dám vô lễ.
- Việc chơi phải như thế mới vui, cho phép ngươi cứ đá thử, ngại chi ?
Cao Cầu từ chối năm bảy lượt, Ðoan Vương nhất định không nghe, sau bất đắc dĩ phải xin lỗi để vào đá.
Cao Cầu vừa mới đá luôn được mấy quả, Ðoan Vương đã vỗ tay khen giỏi.
Bấy giờ chàng mới giở hết tài bình sinh đá Ðông đỡ Tây, tung cao hứng thấp, làm cho quả cầu kia hết lên lại xuống, hết dọc lại ngang, con mắt nhanh nhẹn đến đâu cũng không theo kịp; Ðoan Vương reo gọi to lên lấy làm thích thú, rồi giữ riết Cao Cầu ở đấy mà không cho về phủ nữa.
Về phán Ðô Thái Uý từ khi sai Cao Cầu đi rồi. Mong mỏi suốt ngày hôm ấy, cũng không thấy về, trong lòng lấy làm nghi ngại, không hiểu cớ làm sao .
Chợt thấy sáng hôm sau, người nhà Ðoan Vương đưa giấy đến mời sang vương phủ.
Ðô Thái Uý thấy vậy vội vàng đóng ngựa đi ngay. Khi tới nơi Ðoan Vương mừng rỡ đón chào, trước hết tạ ơn về những sự tặng đãi các đồ ngoé ngoạn, rồi sau mời vào dự tiệc.
Chè chén hồi lâu, Ðoan Vương nói với Ðô Thái Uý rằng:
- Tên Cao Cầu ở bên quý phủ có tài đá cầu rất giỏi, ý tôi muốn lưu hắn ở lại đây, để sớm khuya thưởng thức cho vui, chẳng hay Thái Uý có ưng thế cho chăng?
Ðô Thái Uý vui cười đáp rằng:
- Nếu điện hạ bằng lòng cho hắn ở đây thì tôi đâu dám lại không thuận vậy từ nay xin cứ để cho hắn theo hầu.
Ðoan Vương nghe nói tỏ lòng mừng rỡ, cảm ơn Ðô Thái Uý , rồi cùng nhau chè chén, mãi đến khi mặt trời lặn mới tan. Từ đó Ðoan Vương để Cao Cầu hầu hạ thân mật ở trong cung cấm, ngày đêm một bước không rời, cái cảnh tao tế của cậu đãng tử ngày xưa, nay đã bội phần vinh hạnh.
Ðược ngót hai tháng sau, vì Triết Tôn Hoàng Ðế không có con trai, các quan trong triều thương nghị lập Ðoan Vương lên làm Thiên Tử, xưng đế hiệu là Huy Tôn, gọi là Ngọc Thành Giáo Chủ, Vi Diệu Hoàng Ðế.
Sau khi đã lên ngôi Thiên Tử, liền triệu Cao Cầu đến mà bảo rằng:
- Trẫm cũng muốn đãi ngươi lên quan chức, song tất phải đợi có công lao mới được, nay trẫm hãy giao cho viện Khu Mật, biên tên ngươi vào danh sách, tùy giá thiên chuyển rồi sẽ liệu thăng dần. Nhân thế mới trong nửa năm trời, Cao Cầu đã thăng lên chức Ðiện Súy Thái Uý , liền chọn ngày lành tháng tốt để đến phủ nhận việc quan. Khi đó các hàng quan thuộc cùng các quân lính mã bộ đều hết thấy phải vào bái kiến quan Ðiện Súy mới.
Quan Ðiện Súy tra kiểm các hàng đủ mặt, duy còn thiếu tên Giáo đầu là Vương Tiến vì mắc bệnh hơn nửa tháng nay không thể vào hầu được.
Ðiện Súy ra oai giận dữ sai Bài Hầu đi bắt Vương Tiến đến ngay. Bài Hầu vâng lệnh đến báo cho Vương Tiến biết, và giục phải vào hầu ngay, nếu không thì Ðiện Súy tất là quở trách.
Vương Tiến bấy giờ tuy yếu đau mới khỏi, song thấy mệnh lệnh thúc bách như vậy, bất đắc dĩ phải gượng vào soái phủ để yết kiến. Khi tới nơi vừa mới cúi lạy được bốn lạy đứng lên thì Cao Cầu đã cất tiếng hỏi ngay rằng:
- Tên này có phải là con Vương Thắng, làm đồ quân Giáo Ðầu không?
Bẩm vâng.
Cao Cầu quát to lên rằng:
- Mày là đồ bán thuốc múa lao ở đầu đường xó chợ, còn biết võ nghệ gì, các quan trước đã suy cử xằng cho mày làm chức Giáo Ðầu, thế mà nay mày dám khinh bỉ tay không chịu đến đây để kiểm duyệt là nghĩa làm sao? Mày cậy thần thế ai mà dám tự do như vậy?
Vương Tiến cúi đầu kêu lên rằng:
- Con đâu dám thế, thực là con bị bệnh chưa khỏi.
Cao Thái Uý không đợi nói hết, vội ngắt mắng ngay rằng:
- Mày đã đau bệnh chưa khỏi, sao mày lại đi được đến đây?
- Bẩm thấy lệnh cho đòi , nên con phải cố gượng dậy để đến hầu.
Cao Thái úy không phân biệt phải trái, vội nổi giận thét tả hữu lôi cổ Vương Tiến đánh mấy chục roi, bấy giờ các nha tướng cùng các quan Chính Tư thấy Thái Uý toan đánh Vương Tiến, liền đổ xô đến can rằng:
- Ngày hôm nay là ngày Thái Uý mới đến phó nhậm ở đây, xin ngài hãy rộng tha cho Giáo Ðầu để được trọn sự vui mừng buổi mới. Thái Uý thấy nhiều người khuyên giải thì gượng nguôi giận mà bảo .